ប្រលងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ
សម័យប្រលង ១៩ សីហា ២០១៩
វិញ្ញាសា អក្សរសាស្ត្រខ្មែរ ថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រ
ប្រធានបទ «ការសិក្សាអក្សរសិល្ប៍ឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញពីការប្រយុទ្ធរវាងសភាវៈល្អ
និងសភាវៈអាក្រក់»។ ចូរបកស្រាយដោយលើកយកអក្សរសិល្ប៍មកបញ្ជាក់។
គំនិតសំខាន់
|
ឧទាហរណ៍អក្សរសិល្ប៍
|
អក្សរសិល្ប៍ព្រាហ្មណ៍និយម
|
រឿងរាមកេរ្តិ៍
-
ការប្រជែងគ្នារវាងពួកអសុរ និងទេវៈ
-
ក្រុងរាពណ៍ និងព្រះរាម
-
ការពារចក្រវាល
|
អក្សរសិល្ប៍ពុទ្ធនិយម
|
រឿងពុទ្ធិសែន
-
សន្ធមារ និងពុទ្ធិសែន
|
អក្សរសិល្ប៍ខេមរនិយម
|
រឿងកុលាបប៉ៃលិន
-
ចៅចិត្រ និងបាឡាត់ស្រុក
រឿងមាលាដួងចិត្ត
-
ទីឃាវុធ ការពារជាតិ ប្រឆាំងសៀម
រឿងគូលីកំណែន
-
ខ្មែរ និងអាណានិគមជប៉ុន
រឿងភូមិតិរច្ឆាន
-
ខ្មែរ និងអាណានិគមបារាំង
រឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីចាស់
-
ដណ្ដើមឯករាជ្យពីបារាំង
រឿងថៅកែចិត្តចោរ
-
ការទាមទារយុត្តិធម៌ ពូហំ និងថៅកែ
រឿងមហាចោរនៅទល់ដែន
-
មានន្ទ
សម្លាប់កាមា និងប្រឆាំងសៀម
រឿងតេជោយ៉ត
-
សម្លាប់ជនក្បត់ ស្ដេចសំរែ
រឿងទុំទាវ
-
ងើបតស៊ូនឹងអំពើជិះជាន់ផ្ដាច់ការ
|
សេចក្ដីអធិប្បាយ
អក្សរសិល្ប៍គឺជាកម្រងឯកសារស្ដីអំពីជីវិត
គឺអ្នកនិពន្ធបានលើកយកសង្គមណាមួយដែលខ្លួនធ្លាប់ដឹង ធ្លាប់ឮ
មកលាតត្រដាងនៅក្នុងវណ្ណកម្មរបស់ខ្លួន ដោយលាយឡំទៅដោយសិល្បៈ សិល្ប៍វិធី
និងបញ្ចូលនូវរូបារម្មណ៍ មនោសញ្ចេតនាដ៏រស់រវើក។ ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ
ក៏ស្រាប់តែមានការលេចឡើងនូវទស្សនៈមួយដែលបានអះអាងថា «ការសិក្សាអក្សរសិល្ប៍ឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញពីការប្រយុទ្ធរវាងសភាវៈល្អ
និងសភាវៈអាក្រក់»។
តើអ្វីដែលបានពោលដូចខាងលើនេះមានខ្លឹមសារយ៉ាងដូចម្ដេច?
ដើម្បីជួយឲ្យការបកស្រាយកាន់តែក្បោះក្បាយនោះ
ជាដំបូងគួរគប្បីយល់នូវពាក្យគន្លឹះមួយចំនួនជាមុនសិន។ ពាក្យថា «អក្សរសិល្ប៍»
ស្ដែងពីវណ្ណកម្មតែងនិពន្ធដែលពោរពេញទៅដោយសិល្បៈ សិល្ប៍វិធី
រមែងឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញនូវតថភាព និងផ្នត់គំនិតរបស់អ្នកនិពន្ធ រីឯ «សភាវៈល្អ»
សំដៅទៅលើមនុស្ស អមនុស្ស ដែលច្រើនតែសាងនូវអំពើត្រឹមត្រូវ
ជាប្រយោជន៍ដល់សង្គម ចំណែកឯ «សភាវៈអាក្រក់»
បង្ហាញពីពពួកតួអង្គទាំងឡាយណាដែលតែងតែបញ្ចេញសកម្មភាពមិនគប្បី
បំផ្លាញអ្នកដទៃ។ តាមរយៈទស្សនៈប្រធានទាំងមូលបានសរបញ្ជាក់ឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា
កាលណាសិក្សាអក្សរសិល្ប៍រួចហើយនោះ
គេអាចនឹងឃើញមានការតតាំងគ្នារវាងតួអង្គល្អ
និងតួអង្គអាក្រក់ជាក់ជាមិនខាន។
តាមទ្រឹស្ដី
អក្សរសិល្ប៍ត្រូវបានចែកចេញជាបីចលនាធំៗ ដូចជា ព្រាហ្មណ៍និយម ពុទ្ធនិយម
និងខេមរនិយមជាដើម។ យ៉ាងណាមិញ នៅក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍
ស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ដ៏ល្អឯក មួយស្ថិតនៅក្នុងចលនាព្រាហ្មណ៍និយម
បានលើកឡើងឲ្យឃើញពីដំណើរចាប់កំណើតរបស់ព្រះវិស្ណុ ដែលគេសង្កេតឃើញថា
ព្រះរាមជាអវតារ ហើយទ្រង់មិនដែលទុកឲ្យផែនដីនេះរងវិនាសសកម្មនោះឡើយ គឺកម្ទេចនរណាដែលអុកឡុកចក្រវាល។
ជាទឡ្ហីករណ៍ នៅពេលដែលឥសីពិស្វាមិត្រកំពុងតែធ្វើហោមពិធី
ស្រាប់តែមានយក្សមួយក្បាលឈ្មោះ កាកនាសូរ បានចូលមករំខាន
គ្រានោះព្រះរាមក៏ចេញសម្លាប់វាប្រកបដោយជោគជ័យ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ
ទ្រង់បានរំលាយពាលីចោលផងដែរ ដោយហេតុថាស្វានេះមិនសមជាមេដឹកនាំ
មានចរឹតមិនសមប្រកបឡើយ រួចលើកសុគ្រីពវិញ
ដែលសក្ដិសមជាស្ដេចនៃនគរខាស់ខឹនបុរី។ បន្ថែមពីនេះ
ទ្រង់បានធ្វើសង្គ្រាមជាមួយក្រុងរាពណ៍ក្នុងលក្ខណៈទ្រង់-ទ្រាយធំ
ទីបំផុតអំពើល្អក៏ឈ្នះដោយមិនអាចប្រកែកបាន។ មួយវិញទៀត ពិភេកហោរា
ដែលជាប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់ក្រុងរាពណ៍
ក៏ចេញមកប្រឆាំងនឹងទង្វើរបស់បងខ្លួនដែរ
ដោយមិនអាចទុកឲ្យស្ដេចលង្កានេះធ្វើអ្វីតាមអំពើចិត្តឡើយ
មានតែរកវិធីចាកចេញ និងរំលាយចោលតែម្ដង។ មួយវិញទៀត
គ្រាដែលព្រះរាមបានចេញទៅបាញ់ប្រើសមាសតាមការស្នើសុំរបស់ព្រះនាងសិតា
ហើយព្រះលក្ស្មណ៍ក៏ទៅតាមទ្រង់ទៀត ដោយទុកឲ្យនាងសិតានៅតែឯង
ពេលនោះហើយជាឱកាសមាសដែលក្រុងរាពណ៍ចាប់យកនាងសិតាទៅក្រុងលង្កា
ប៉ុន្តែក៏ពើបនឹងបក្សីចិត្តធម៌មួយ ដែលមានឈ្មោះថា ជតាយុ ជាអកុសល
គេក៏ត្រូវរបួសធ្ងន់ រួចក៏ធ្លាក់ដល់ដី មិនអាចសង្គ្រោះនាងសិតាបានឡើយ។
និយាយឲ្យខ្លីទៅ ការតតាំងគ្នារវាងសភាវៈល្អនិងសភាវៈអាក្រក់
គឺមានច្រើនណាស់ ដូចជារវាងជតាយុ និងក្រុងរាពណ៍ រវាងពិភេកហោរ និងបងប្រុស
រវាងកាកនាសូរ ក្រុងរាពណ៍ និងព្រះរាមជាដើម។
ដោយឡែក
តាមរយៈអក្សរសិល្ប៍ដែលស្ថិតនៅក្នុងចលនាពុទ្ធនិយម ក៏មិនខុសគ្នាប៉ុន្មានដែរ
តួយ៉ាងនៅក្នុងរឿងពុទ្ធិសែន នាងទាំងដប់ពីរ
ត្រូវបានបក្សពួកសន្ធមារចាប់យកទៅខ្វេះភ្នែក
ដោយហេតុយក្សនេះបានដាក់ស្នេហ៍សណ្ដំទៅលើព្រះស្វាមីរបស់ពួកនាង
គឺព្រះនាមព្រះបាទឫទ្ធិសក្ដិ ហើយមានតែនាងពៅទេដែលនៅសល់ភ្នែកម្ខាង។
ថ្លែងពីនាងទាំងដប់មួយនោះ សុទ្ធតែសម្រាលកូនបានម្នាក់មួយៗ
ប៉ុន្តែដោយសារសេចក្ដីស្រេកឃ្លានមានឥទ្ធិពលធំធេងពេក
ទើបពួកគេចាប់ហែកកូនរបស់ខ្លួនឯងស៊ីទាំងរស់តែម្ដង
មានតែនាងពៅទេដែលខំរក្សាកូនរហូតដល់ពេញវ័យ មានឈ្មោះថា ពុទ្ធិសែន។
កុមារនេះពេលធំពេញរូបរាងឡើង ក៏មានចិត្តទូលំទូលាយចិញ្ចឹមអ៊ំស្រីទាំងអស់
រួមទាំងម្ដាយផងឲ្យមានជីវិត និងមានអាហារហូបចុករាល់ថ្ងៃ។ ចៅពុទ្ធិសែនបានស្វែងរកព្រះបិតាឃើញហើយ
ប៉ុន្តែយក្សសន្ធមារ ក៏រកល្បិចដើម្បីសម្លាប់គេទៅវិញ
ដោយឲ្យគេនាំព្រះរាជសារទៅនគរខ្លួន ដោយក្នុងសារនោះបានសរសេរថា
ទៅដល់យប់ស៊ីទាំងយប់ ទៅដល់ថ្ងៃស៊ីទាំងថ្ងៃ ប៉ុន្តែដោយមានគុណបុណ្យបារមី
តាឥសីក៏បានប្រែខ្លឹមសារនៃព្រះរាជសារនោះវិញថា ទៅដល់យប់ការទាំងយប់
ទៅដល់ថ្ងៃការទាំងថ្ងៃ។ ថ្លែងពីនាងកង្រីជាបុត្រីរបស់សន្ធមារ
ក៏គោរពតាមរាជសារនោះ ហើយនាងក៏បានយកពុទ្ធិសែនធ្វើជាព្រះស្វាមី។
ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់មិនដែលភ្លេចម្ដាយ និងនគរសោះឡើយ
និងបានរកវិធីគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បីរកកែវភ្នែកម្ដាយឲ្យឃើញ
ទីបំផុតគេក៏អាចសម្រេចបានជោគជ័យ ភ្នែកនាងទាំងដប់ពីរក៏ភ្លឺឡើងវិញ
រីឯយក្សសន្ធមារក៏ត្រូវស្លាប់ដែរ។ ហេតុនេះ ការតតាំងរវាងសភាវៈល្អ
និងសភាវៈអាក្រក់ បានធ្វើឲ្យដំណើររឿងនេះអូសបន្លាយរហូតដល់ទីបញ្ចប់
ទីបំផុតអំពើកុសល ឈ្នះរាល់អ្វីៗទាំងឡាយ។
មួយវិញទៀត
គេអាចសង្កេតមកមើលស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ដែលស្ថិតក្នុងចលនាខេមរនិយមវិញម្ដង
តាមរយៈរឿងកុលាបប៉ៃលិន ដែលជាស្នាដៃនិពន្ធរបស់លោក ញ៉ុក ថែម
បានសរបញ្ជាក់ឲ្យឃើញយ៉ាងប្រត្យក្សថា ចៅចិត្រ ជាជនក្រីក្រ
តែមានសេចក្ដីតស៊ូ
និងហ៊ានជម្នះរាល់របាំងឧបសគ្គទាំងឡាយដោយសេចក្ដីក្លាហានបំផុត
គ្មាននរណាដែលអាចប្រៀបផ្ទឹមបាន មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ
គេបានសាងគុណសម្បត្តិយ៉ាងច្រើនសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា ពោរពេញដោយសីលធម៌
គុណធម៌ ចរិយាធម៌ ចេះគោរពនារីភេទ ចៅហ្វាយនាយជាដើម។
បើនិយាយពីបាឡាត់ស្រុកសង្កែវិញមានត្រឹមតែបុណ្យសក្ដិទ្រព្យសម្បត្តិប៉ុណ្ណោះ
តែខ្វះសីលធម៌ មានតែអំនួតអួតក្អេងក្អាង ចុងក្រោយបាននាំថៅកែផាន់
ដែលជាមេចោរ ចូលមកប្លន់ ក្នុងផ្ទះរបស់លោកហ្លួងរតនសម្បត្តិទៀតផង។
ជាសំណាងល្អ ក៏ត្រូវបានចៅចិត្របង្ក្រាបបាន ជួយការពារអាយុជីវិតចៅហ្វាយនាយ
ព្រមទាំងនាងឃុននារីផងដែរ។ លើសពីនេះទៅទៀត ក្នុងរឿងមាលាដួងចិត្ត
របស់លោក នូ ហាច ក៏បានលាតត្រដាងនូវអំពើឈ្លានពានរបស់សៀមមកលើទឹកដីខ្មែរ
ទីឃាវុធ បានចូលបម្រើកងទ័ពដើម្បីការពារជាតិ
និងសម្លាប់រាល់ចោរអប្រិយទាំងឡាយដែលយាយីមកលើអធិបតេយ្យភាព
បូរណភាពទឹកដីរបស់កម្ពុជា ហើយគេបានសន្យាក្នុងចិត្តថា បើកាលណាសៀមមិនព្រមប្រគល់ខេត្តបាត់ដំបង
សៀមរាប មកឲ្យខ្មែរវិញទេ គេនឹងមិនអាចមានទំនាក់ទំនងជាមួយនាងចន្ទ
មណីបានឡើយ។ ទីបំផុត
សៀមក៏បានប្រគល់ខេត្តទាំងឡាយនោះមកឲ្យខ្មែរវិញដោយស្របច្បាប់។
ជាងនេះទៅទៀត តាមរយៈរឿងគូលីកំណែន របស់លោក អ៊ឹម ថុក
ក៏បានឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញពីអំពើជិះជាន់របស់ពួកជប៉ុន
ដែលជាចក្រពត្តិនិយមនាសម័យនោះ បានកែនរាស្ត្រខ្មែរគ្រប់ទីកន្លែង
ជាពិសេសភូមិចំបក់ ប្រជាជននៅទីនោះត្រូវទៅធ្វើជាកម្មករដាច់ថ្លៃនៅពោធិ៍ចិនតុង
សូម្បីតែលឹម ដែលសល់តែមួយខែទៀតត្រូវរៀបការ ក៏មិនលើកលែងឡើយ ធ្វើឲ្យរូបគេឃ្លាតឆ្ងាយពីនាងហេង
ដែលជាគូដណ្ដឹង រួមទាំងឪពុកម្ដាយចាស់ជរាផងដែរ។ សេចក្ដីឈឺចាប់ទាំងនេះ
ពុំបានធ្វើឲ្យរាស្ត្រខ្មែរនៅស្ងៀមឡើយ គឺនូដូង ម៉ឹង លឹម
ជាដើមបានចូលរួមក្នុងចលនាខ្មែរឥស្សរៈដើម្បីងើបប្រឆាំងនឹងពួកចក្រពត្តិ
រហូតដល់មានសន្ធិសញ្ញាក្រុងស៊ឺណែវ។ មួយវិញទៀត នៅក្នុងរឿងភូមិតិរច្ឆាន
ដែលជាវណ្ណកម្មរបស់លោក ឌឹក គាម និង ឌឿក អំ ក៏បានបង្ហាញនូវទង្វើដ៏ស្មោកគ្រោករបស់បារាំងដែលទារពន្ធដារយ៉ាងធ្ងន់កមកលើរាស្ត្រតូចតាចដោយគ្មានសេចក្ដីមេត្តា
ទោះបីអង្វរយ៉ាងណាក៏មិនស្ដាប់ ចុងក្រោយបក្សពួកជួន និងនៅ រួមទាំងនាងនី
នាងប៊ីផង ក៏បះបោរ រួចសម្លាប់បារដែសប្រកបដោយភាពជោគជ័យ។
ពិសេសជាងនេះទៅទៀត វណ្ណកម្មរបស់លោក សួន សុរិន្ទ គឺរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីចាស់
បានឆ្លុះបញ្ចាំងនូវសង្គមពុករលួយ ជិះជាន់ កេងប្រវ័ញ្ច វិបត្តិសង្គម
សេដ្ឋកិច្ចក្រោមរបបរបស់បារាំង ដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនរស់នៅយ៉ាងវេទនា
រកព្រឹកខ្វះល្ងាច រកល្ងាចខ្វះព្រឹក។ តួយ៉ាងតាមរយៈតួអង្គ សម
ត្រូវរងនូវសេចក្ដីឈឺចាប់ ព្រាត់ទាំងប្រពន្ធ គេធ្វើបាបគ្រប់ពេលវេលា
ក៏ប៉ុន្តែអង្គសម្ដេចឪពុំអាចនៅស្ងៀមបានទេ
ក៏បង្ហាញព្រះកាយតតាំងតាមរយៈការទូត
ដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រពីសំណាក់អន្តរជាតិ
រហូតធ្វើឲ្យបារាំងព្រមប្រគល់ឯករាជ្យជូនព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាឡើងវិញ។
ក្រៅពីនេះ គេអាចសង្កេតមកមើលរឿងថៅកែចិត្តចោរ
ដែលប្រភេទអត្ថបទល្ខោននិយាយ និពន្ធដោយលោក អ៊ំ ឈឺន និងពៅ យូឡេង
បានបកអាក្រាតយ៉ាងចាស់ដៃទៅលើថៅកែមារយាទថោក
ដែលបោកប្រាស់កម្មកររបស់ខ្លួន។ ជាក់ស្ដែង ពូហំ
ត្រូវបានថៅកែសន្យាផ្ដល់ប្រាក់មួយម៉ឺនរៀល ជាថ្នូរនឹងជិះឡានបំ-បុកឡានថៅកែហុងលី ពេលការងារបានសម្រេច
គាត់ក៏បានទារលុយពីថៅកែ ប៉ុន្តែចៅហ្វាយរូបនេះពុំបានគោរពតាមសន្យានោះឡើយ
គ្រានោះហើយ គេសង្កេតឃើញថា ផានិត ដែលជាអ្នកកាន់បញ្ជី រួមទាំងសុខ-មាន-គង់-ទ្រី ក៏ចេញមុខមកការពារគាត់
ទោះបីថៅកែបញ្ឈប់ពួកគេពីការងារក៏ដោយ ក៏ពួកគេមិនគាំទ្រអំពើយុត្តិធម៌នោះឡើយ
និងត្រូវស្វែងរកភាពត្រឹមត្រូវជូនពូហំវិញ។ ផ្សេងពីនេះ
តាមរយៈរឿងមហាចោរនៅទល់ដែន របស់លោក សាង សាវ៉ាត ក៏បានស្ដែងឲ្យឃើញពីការប្រយុទ្ធយ៉ាងសកម្មរវាងមានន្ទ
និងកាមាផងដែរ ក្រៅពីនេះ
មានន្ទបានប្រឆាំងនឹងអំពើឈ្លានពានរបស់សៀមមកលើខេត្តសិរីសោភ័ណទៀតផង
ទីបំផុតរូបគេ និងខ្មែរគ្រប់គ្នាក៏ទទួលបានជ័យជម្នះលើសមរភូមិនេះ។
អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់បន្ថែមទៀតនោះ នៅក្នុងវណ្ណកម្មអក្សរសិល្ប៍រឿងតេជោយ៉ត
របស់លោក ទី ជីហូត ក៏បានលាតត្រដាងនូវអំពើក្បត់ជាតិរបស់ស្ដេចសំរ៉ែ
ដែលមានបំណងជ្រែករាជ ផ្ដួលរំលំព្រះជ័យចេស្ដា ក៏ប៉ុន្តែតេជោមាស តេជោយ៉ត
ខិតខំតតាំងយ៉ាងពេញដៃពេញជើងទៀតផង។ បន្ទាប់មក តេជោមាសមិនអាចកម្ចាត់ស្ដេចសំរ៉ែបានសម្រេចឡើយ
ថ្លែងពីភរិយារបស់គាត់ គឺជំទាវស្រែន ក៏ចូលខ្លួនមកបម្រើជាតិ
ដោយប្រើល្បិចលែងលះ និងចុះចូលជាមួយស្ដេចសំរ៉ែ ហើយពង្វក់ជនក្បត់ជាតិនេះរហូតដល់ធ្លាក់ក្នុងឧបាយរបស់ខ្លួន
ទីបំផុតក៏អាចរំលាយបុគ្គលអាក្រក់នេះបាន និងបានធ្វើឲ្យនគរស្ងប់សុខ។
បើតាមរយៈរឿងទុំទាវ របស់ព្រះភិក្ខុសោម បានឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញថា ទុំទាវ
ដែលជាប្ដីប្រពន្ធនឹងគ្នា ត្រូវបានព្រះរាជារៀបការឲ្យទៀតផង
ក៏ប៉ុន្តែម្ដាយទាវទេដែលរកល្បិចបញ្ឆោតឲ្យនាងវិលទៅត្បូងឃ្មុំវិញ ដោយកុហកថាខ្លួនឈឺធ្ងន់
ហើយគ្រាដែលនាងទៅដល់ ក៏ត្រូវម្ដាយចាប់ទៅផ្ទឹមការនឹងម៉ឺន ងួន។
ដំណឹងនេះក៏លេចឮដល់ទុំនៅឯលង្វែក
គេក៏សុំក្រាបថ្វាយបង្គំលាព្រះមហាក្សត្រដើម្បីទៅយកប្រពន្ធរបស់ខ្លួនមកវិញ
ដោយមានភ្ជាប់ទាំងព្រះរាជសារទៅជាមួយផងដែរ។ ពេលទៅដល់
ទុំបានបង្ហាញនូវសកម្មភាពឌឺដងឲ្យបក្សពួកអរជូន និងម្ដាយទាវ
ចុងក្រោយពួកគេក៏ចាប់ទុំយកទៅសម្លាប់ចោល ឯទាវបានធ្វើអត្តឃាត។
ថ្លែងពីពេជ្រ បានពាំនាំដំណឹងនេះទៅថ្វាយព្រះរាជា ទ្រង់ខ្ញាល់ណាស់ ក៏បានលើករេហ៍ពលជាច្រើនទៅត្បូងឃ្មុំ
ដើម្បីកាត់ទោសជនក្បត់ព្រះរាជបញ្ជាដោយចាប់ភ្ជួររាស់ទាំងរស់
និងដាក់បញ្ចូលអ្នកចូលរួមមង្គលការទាំងអស់ទៅជាអ្នកងារ
ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធរបស់ទុំនិងទាវ។ និយាយទៅ
អក្សរសិល្ប៍ក្នុងចលនាខេមរនិយមក៏មិនខុសពីពុទ្ធនិយម
និងព្រាហ្មណ៍និយមឡើយ
ដោយហេតុអ្នកនិពន្ធរមែងលើកពីការតតាំងគ្នាយ៉ាងមោះមុតបំផុតរវាងតួអង្គល្អ
និងតួអង្គអាក្រក់ ដែលជួនកាលអាចអំពើកុសលឈ្នះអំពើស្មោកគ្រោក
ហើយពេលខ្លះទង្វើឃោរឃៅមានប្រៀបជាងសកម្មភាពត្រឹមត្រូវក៏ដោយ។
សរុបសេចក្ដីមក
គេសង្កេតឃើញថា អក្សរសិល្ប៍ក្នុងចលនាទាំងអស់បានលាតត្រដាងនូវភាពប្រទាញប្រទង់គ្នារវាងសេចក្ដីស្មោះត្រង់
និងអំពើទុច្ចរិតខិលខូច ដូចយ៉ាងក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍
ការប្រយុទ្ធគ្នារវាងព្រះរាម និងក្រុងរាពណ៍ រួមទាំងតួអង្គផ្សេងៗទៀត ហើយគេក៏ឃើញទៀតថា
ក្នុងរឿងពុទ្ធិសែន
តួអង្គពុទ្ធិសែនតែងតែរកវិធីគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បីប្រឆាំងយក្ស
រីឯយក្សសន្ធមារក៏រមែងប្រើកលល្បិចដើម្បីកម្ចាត់គូបដិបក្ខរបស់ខ្លួនវិញដែរ
ចំណែកក្នុងអក្សរសិល្ប៍ រឿងទុំទាវ រឿងគូលីកំណែន រឿងមហាចោរនៅទល់ដែន
និងរឿងក្នុងចលនាខេមរនិយមផ្សេងៗទៀត
សុទ្ធតែបានលាតត្រដាងនូវបដិវាទកម្មយ៉ាងសកម្មតាំងពីដើមដល់ចប់ផងដែរ។
|
ថ្ងៃសៅរ៍
ទី០៩ រោច ខែស្រាពណ៌ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៣
សៀមរាប
ថ្ងៃទី២៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩
រស់ វាសនា
|
សូមមើលវីដេអូបន្ថែម
No comments:
Post a Comment