ប្រធានបទទី១៥ សុភាសិតមួយពោលថា «សម្លឆ្ងាញ់ដោយសារគ្រឿង
គ្រួសាររុងរឿងដោយសារប្រពន្ធ» ចូរស្រាយបំភ្លឺ។
|
ន័យអត្ថានុរូប
(ន័យចំ)
|
ជាការពិតណាស់
ការដាំស្លគឺជាសិល្បៈមួយទាក់ទងទៅនឹងរសជាតិ
ដើម្បីម្ហូបកាន់តែឆ្ងាញ់នោះ
ពិតជាចាំបាច់នូវការផ្សំគ្រឿងគ្រប់ប្រភេទ ដូចជា អំបិល ស្ករ ប៊ីចេង
ខ្ទឹម ម្រេច បន្លែបន្លុក។ល។
គេមិនអាចយកគ្រឿង១មុខទៅស្លឲ្យឆ្ងាញ់បានឡើយ
ទាល់តែយកគ្រឿងទាំងនោះផ្សំបន្តិចលាយគ្នាទើបចេញជារសជាតិដ៏ជក់មាត់បាន។
|
|
|
|
|
ន័យអត្ថបដិរូប
(ន័យធៀប
|
ដោយឡែកតាមរយៈសុភាសិតនេះ គេចង់សំដៅថា «សម្លឆ្ងាញ់»
ធៀបទៅនឹង «គ្រួសាររុងរឿង» រីឯ «គ្រឿង» គឺប្រៀបបានទៅនឹង
«ប្រពន្ធ»។ ក្នុងន័យនេះបានន័យថា គ្រួសារមិនមែន
អាងតែខ្លួនជាប្ដីចេះតែធ្វើអ្វីតាមតែអំពើចិត្តនោះទេ
ទាល់តែមានការចូលរួមពីភរិយាដែរ ទើបសុខសាន្ត។ ប្រពន្ធ ជាអ្នករៀបចំ
ទុកដាក់ សន្សំ នោះទ្រព្យសម្បត្តិ និងសេចក្ដីសុខនឹងកើតមានឡើង។
សុភាសិតនេះបានផ្ដល់តម្លៃដល់ស្ត្រីក្នុងការរួមចំណែកកសាងសង្គមគ្រួសារមួយឲ្យមានសុភមង្គលបំផុត។
|
សេចក្ដីអធិប្បាយ
ជាការពិតណាស់
នៅពីក្រោយភាពជោគជ័យរបស់បុរស មិនអាចខ្វះការចូលរួមរបស់ស្ដ្រីបានឡើយ
យ៉ាងណាមិញ នៅក្នុងសង្គមគ្រួសារក៏យ៉ាងដូច្នោះដែរ ប្ដីជាអ្នកខំរក
រីឯប្រពន្ធជាអ្នកជួយសន្សំ និងថែរក្សា បើភរិយានោះគិតតែលេងល្បែង
ឬចាយប្រាក់ខ្ជះខ្ជាយ មិនយកចិត្តទុកដាក់ នោះក៏គ្មានសុភមង្គលឡើយ។ សមដូចសុភាសិតមួយតែងពោលថា
«សម្លឆ្ងាញ់ដោយសារគ្រឿង គ្រួសាររុងរឿងដោយសារប្រពន្ធ»។
សុភាសិតនេះបង្កប់នូវឧត្ដមគតិដូចម្ដេចខ្លះ?
ដើម្បីជាពន្លឺដល់ការបកស្រាយ
ដំបូងគួរយល់នូវពាក្យគន្លឹះជាមុនសិន ដូចជា «សម្ល» «គ្រឿង» និង
«គ្រួសារ»។ ពាក្យថា «សម្ល»
អាហារដែលគេស្លដោយផ្សំជាមួយនឹងគ្រឿងផ្សំផ្សេងៗ រីឯ «គ្រឿង»
គឺជាធាតុផ្សំ ឬគេហៅថា គ្រឿងទេសសម្រាប់បង់ចូលក្នុងសម្ល
ដើម្បីបង្កើនរសជាតិ ចំណែកឯ «គ្រួសារ»
គឺជាបណ្ដុំនៃមនុស្សដែលមានសមាជិកបងប្អូនរស់នៅក្រោមដំបូលតែមួយ។ តាមរយៈសុភាសិតនេះ
គេអាចលើកឡើងបានថា «សម្ល ឆ្ងាញ់»ប្រៀបបានទៅនឹងគ្រួសារភាពរុងរឿង រីឯ
«គ្រឿងផ្សំ» ត្រូវនឹង «ប្រពន្ធ» ក្នុងន័យនេះគេចង់អប់រំថា
សង្គមគ្រួសារមួយមានភាពរីកចម្រើនទៅមុខបាន
មិនមែនមានតែបុរសជាប្ដីម្នាក់ឯងទេ តែមានការចូលរួមយ៉ាងសកម្មពីភរិយាផងដែរទើបបាន
ប្រៀបបានសម្លឆ្ងាញ់ដោយសារគ្រឿងយ៉ាងដូច្នោះដែរ។
ជាការពិតណាស់
គេសង្កេតឃើញថា គ្រួសារខ្លះ ប្ដីខំរកស៊ីឡើងចង់ដាច់ខ្យល់
តែប្រពន្ធវិញមិនខំយកចិត្តទុកដាក់សោះ ទីបំផុតក៏នៅតែក្រដដែល។
ជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរឿង មារយើង ត្រង់វគ្គចៅមាណព
មានប្រពន្ធស្រស់ស្អាតម្នាក់ តែនាងនោះមិនចេះសន្សំសំចៃ ខ្ជីខ្ជា
ប្រមាទការងារ ពេលប្ដីជញ្ជាត់ត្រីបាន
នាងបែរជាយកត្រីនោះទៅដាក់ក្នុងកញ្ជើធ្លុះទៅវិញ ទោះរកត្រីបានប៉ុណ្ណា
ក៏មិនសល់ ហើយចៅមាណពនោះក៏នៅតែក្រដដែល
ចំណែកសេដ្ឋីក៏បានដូរប្រពន្ធគ្នានឹងចៅមាណព
នារីកញ្ជើធ្លុះនោះក៏ទៅបង្ហិនបង្ហោចសេដ្ឋីរហូតដល់ធ្លាក់ខ្លួនក្រ រីឯចៅមាណពដែលបានប្រពន្ធសេដ្ឋីក៏ចេះតែខំរកស៊ីពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ
ជីវភាពក៏កាន់តែប្រសើរជាងមុន ហើយក៏បានក្លាយជាខ្លួនជាមហាសេដ្ឋីវិញម្ដង។
បន្ថែមពីនេះ តាមរយៈរឿងបុរសនេសាទត្រី ក៏បានបង្ហាញឲ្យឃើញថា
ប្ដីប្រពន្ធមួយគូជាអ្នកនេសាទ
ហើយអ្នកភូមិផងរបងជាមួយតែងស្អប់ខ្ពើមនឹងអត្តចរិតរបស់ភរិយា
និងមិនគួរជាទីរាប់អានឡើយ ថ្ងៃមួយពេលទៅបង់សំណាញ នាងជាភរិយា ដោយគិតថាបានត្រីពេញសំណាញ
ក៏ទៅធ្វើជាជេរបញ្ចោរញាតិជិតខាង កុំឲ្យគេមកសុំត្រីខ្លួន
ទីបំផុតក៏ត្រូវប្រជាជនខឹង ហើយចាប់វាយដំរហូតដល់ទក់សាច់។
នេះសរបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា គ្រួសារនេះគ្មានការរីកចម្រើនអ្វីឡើយ
ដោយប្រពន្ធមាណពនេះមិនចេះរាប់ញាតិ មិនចេះថែរក្សាទ្រព្យ
គិតតែឈ្លោះនឹងអ្នកជិតខាង ទីបំផុតខាតប្រយោជន៍ឥតអំពើ។ ផ្ទុយទៅវិញ
អ្វីដែលជាគាប់ប្រសើរនោះ គេសង្កេតឃើញថា នាងមទ្រី
នៅក្នុងរឿងព្រះវេស្សន្ដរ
ដែលជាស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ស្ថិតក្នុងចលនាពុទ្ធនិយមនោះបានលាតត្រដាងឲ្យឃើញថា
នាងពិតជានារីដ៏ល្អ បានជួយជ្រោមជ្រែង នៅតាមបម្រើស្វាមី
និងថែរក្សាកូនទាំងពីរជានិច្ច ទោះមានការលំបាកយ៉ាងណាក៏ដោយ
ហើយក៏ធ្វើឲ្យគ្រួសារពោរពេញទៅដោយសុភមង្គលជាពន់ពេក។ ក្នុងនោះដែរ
តាមរយៈរឿងរាមកេរ្តិ៍ នាងសីតា មានការលះបង់ខ្ពស់ចំពោះគ្រួសារ ទោះបីត្រូវក្រុងរាពណ៍ចាប់យកទៅយ៉ាងណាក៏ដោយ
ក៏នាងនៅតែស្មោះស្ម័គ្រចំពោះស្វាមី និងរង់ចាំឲ្យព្រះរាមមកជួយជានិច្ច
នាងនៅតែរក្សាភាពបរិសុទ្ធដដែល
ទង្វើបានផ្ដល់ជាគំរូល្អមួយសម្រាប់នារីគ្រប់រូបក្នុងការលើកមុខមាត់
និងការផ្ដល់កិត្តិយសស្វាមី ព្រមទាំងគ្រួសារទាំងមូលកាន់តែល្អប្រសើរឡើង។
សរុបមក
នារីពិតជាសំខាន់ណាស់ក្នុងការកសាងគ្រួសារឲ្យកាន់តែចម្រុងចម្រើនឡើង
គឺនាងត្រូវតែមានស្មោះត្រង់ ចេះថែរក្សាទ្រព្យដែលរកបាន
មិនមានសហាយចុះចោលប្ដី តួយ៉ាងគេសង្កេតឃើញថា មាននាង សីតា និងនាង
មទ្រីជាគំរូល្អស្រាប់។
យោងតាមបំណកស្រាយខាងលើ
គេអាចវាយតម្លៃបានថា សុភាសិតនេះពិតជាមានឧត្ដមគតិយ៉ាងប្រសើរក្រៃលែង
ដែលបុរសជាប្ដីគួរផ្ដល់តម្លៃស្ដ្រីជាភរិយា និងគោរពនាងដូចជាម្ដាយ
ប្អូនស្រី ឬបងស្រីរបស់ខ្លួន ដោយហេតុ បើគ្មានស្ដ្រី
ក៏គ្មានការរីកចម្រើនដែរ។ ក្នុងនាមជាអ្នកសិក្សា គួរក្រេបយកនូវការអប់រំនៅក្នុងសុភាសិតខាងលើនេះទៅប្រើប្រាស់
ឬពិចារណាឲ្យបានល្អិតល្អន់
ដើម្បីចូលរួមកសាងជាតិយើងឲ្យកាន់តែមានភាពរុងរឿងជានិច្ចនិរន្តរ៍។
ព្រហស្បតិ៍
ទី១៥ កើត ខែកក្ដិក ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស.២៥៦២
សៀមរាប
ថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨
សូមមើលវីដេអូបន្ថែម
No comments:
Post a Comment