ន័យអត្ថានុរូប (ន័យចំ)
|
សុភាសិតនេះ គ្មានឧបមានវិធីអ្វីឡើយ គឺប្រាប់តាមត្រង់ ឬចំៗ។ តាមរយៈខ្លឹមសារនៃសុភាសិតខាងលើសរបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា អំពើល្អ រមែងទទួលបាននូវសេចក្ដីស្រលាញ់ ការពេញចិត្ត និងមានគោរព កោតសរសើរពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ចំណែកបុគ្គលទាំងឡាយណាដែលសាងតែអំពើអបាយមុខ ប្រាកដជាទទួលបានមកវិញទៅតាមទង្វើរបស់ខ្លួនដែលបានសាង។ តួយ៉ាង ត្រូវបានគេស្អប់ខ្ពើម មិនចូលចិត្ត រួមទាំងមិនគួរជាទីរាប់អានសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នាឡើយ។
|
សេចក្ដីអធិប្បាយ
ការបើកើតមកជាមនុស្សហើយ មិនគួរណាមានចិត្តបៀតបៀន ឬព្យាបាទអ្នកដទៃឡើយ ដោយហេតុថាគេក៏ចង់បានសុខដែរ តែបើហ៊ានប៉ះពាល់គេ នោះខ្លួនឯងក៏អាចនឹងមានបញ្ហាដែរ បើមិនកើតថ្ងៃនេះ ក៏ថ្ងៃក្រោយគង់តែជួប។ សមដូចសុភាសិតមួយបានទូន្មានបន្ថែមថា «ធ្វើល្អ បានល្អ ធ្វើអាក្រក់ បានអាក្រក់»។
តើមតិប្រធានខាងលើមានខ្លឹមសារ និងតម្លៃអប់រំបែបណាខ្លះ?
ដើម្បីជានាវាចម្លងទៅដល់ការបកស្រាយសុភាសិតខាងលើនេះ ជាដំបូង គួរគប្បីយល់នូវពាក្យសំខាន់ៗមួយចំនួនសិន ដូចជា «ល្អ» និង «អាក្រក់»។ ពាក្យថា «ល្អ» សំដៅដល់អ្វីដែលគ្មានមន្ទិល គ្មានសៅហ្មង ភាពប្រសើរ ត្រឹមត្រូវ ចំណែកឯ «អាក្រក់» បង្ហាញនូវចំណុចអវិជ្ជមាន ភាពល្អក់កករ មិនថ្លៃថ្លា។ ជារួមមក សុភាសិតខាងលើចង់អប់រំថា បុគ្គលទាំងឡាយ បើធ្វើអ្វីហើយ រមែងទទួលបានផលនោះ បើសាងល្អ ទទួលបានផលល្អ តែបើប្រព្រឹត្តអំពីស្មោកគ្រោកវិញ នោះនឹងទទួលអាក្រក់មកវិញជាក់ជាមិនខាន គ្រាន់តែយូរនឹងឆាប់ប៉ុណ្ណោះ។
ជាការពិតណាស់ អ្នកដែលសាងអំពើកុសល រមែងមានញាតិមិត្តរាប់អានជុំជិត តែបើចិត្តកំណាញ់ ឬគម្រិះ មិនចេះធ្វើបុណ្យ វិញនោះគ្មាននរណាចង់នៅក្បែរឡើយ។ ដោយឡែក មានអ្នកខ្លះប្រព្រឹត្តអំពើអបាយមុខ ដូចជាឆក់ប្លន់ ជួញដូរគ្រឿងញៀនជាដើម ដល់ពេលលក្ខណ៍ ក៏ត្រូវប៉ូលិសចាប់បាន ត្រូវមានទោសជាប់គុកច្រវាក់ នាំឲ្យខូចឈ្មោះពូជពង្សវង្សត្រកូលថែមទៀត រីឯអ្នកដែលចេះជួយយកអាសាគ្នា ចេះចែករំលែកគ្នាទៅវិញទៅមក នោះនឹងនាំសង្គមពោរពេញដោយសេចក្ដីសុខគ្រប់ពេលវេលា ហើយមានអ្នកស្រលាញ់ចូលចិត្តគ្រប់ៗគ្នា។ បើងាកមកមើលប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យវិញ ប៉ុល ប៉ត ខៀវ សំផន អៀង សារី ដែលជាក្រុមបងធំក្នុងបនប្រល័យពូជសាសន៍ ត្រូវបានគេកត់ត្រានៅក្នុងការចងចាំថាជាមេដឹកនាំដែលបំផ្លាញសង្គមជាតិយ៉ាងពិតប្រាកដ ទីបំផុតត្រូវគេចាប់យកទៅកាត់ទោសតាមច្បាប់ ចំណែកឯព្រះបាទនរោត្ដមសីហនុ ដែលមានមរណនាមថា បរមរតនកោដ្ឋ វិញ ព្រះអង្គបានសាងស្នាព្រះហស្តជាច្រើនដូចជា ដណ្ដើមឯករាជ្យពេញលេញជូនជាតិមាតុភូមិ និងជួយជំរុញការបទឈប់បាញ់រវាងខ្មែរ និងខ្មែរទៀតផង។ ទោះបីព្រះអង្គសោយទិវង្គតទៅក្ដី ក៏កិត្តិនាមរបស់ទ្រង់នៅតែស្ថិតនៅក្រអៅបេះដូងរបស់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរគ្រប់រូបផងដែរ រហូតដល់មានសាងរូបសំណាកព្រះអង្គនៅឯរាជធានីភ្នំពេញទៀតផង។ បន្ថែមពីនេះ អំពើល្អមិនចេះសាបសូន្យឡើយ ថ្លែងពីព្រះវេស្សន្ដរវិញ ទ្រង់ខិតខំសាងទាន ដើម្បីរំដោះប្រជាជនដោយមិនរើសអើង ឲ្យរួចផុតពីគ្រោះទុរ្ភិក្ស ទោះបីកាលពីដំបូងអាណាប្រជានុរាស្ត្ររបស់ទ្រង់ផ្ទុះកំហឹង រហូតដល់បណ្ដេញព្រះអង្គចេញពីព្រះនគរក្ដី ក៏ទ្រង់មិនមានការសងសឹកឡើយ គឺនៅតែរក្សាចិត្តសាងទានដដែល ដរាបដល់ជីវិតចុងក្រោយ។ មិនយូរមិនប៉ុន្មាន ប្រជាជនព្រះអង្គក៏យល់នូវគោលបំណងរបស់ព្រះអង្គ ក៏នាំគ្នាសាទរសុំយាងទ្រង់មកសោយរាជ្យនៅនគរស្រីពិរាស្ត្រវិញ។ ក្រៅពីនេះ គេសង្កេតឃើញថា នៅក្នុងរឿងទុំទាវ បក្សពួកអរជួន រួមទាំងម្ដាយទាវ ដែលរួមផ្សំគំនិតគ្នាពង្រាត់បង្រាសទុំទាវ ហើយបង្ខំនាងទាវឲ្យរៀបការជាមួយម៉ឺនងួន ថែមទាំងសម្លាប់ទុំចោលទៀត ទីបំផុតឈាមស្រែកស្បែកហៅ ព្រះរាជាក៏យាងមកត្បូងឃ្មុំដោយផ្ទាល់ ដោយកាត់ទោសប្រហារជីវិតជនទាំងនោះដោយរាស់នឹងរនាស់ ចំណែកឯពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតបានបញ្ចូលទៅជាអ្នកងារ។ បើនិយាយពីចៅចិត្រនៅក្នុងរឿងកុលាបប៉ៃលិន របស់លោក ញ៉ុក ថែមវិញ ក៏បានស្ដែងឲ្យឃើញថា ទោះបីរូបគេជាយុវជនក្រីក្រមែន តែមិនដែលធ្វើអ្វីដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ដទៃឡើយ មិនខិលខូច ឬបៀតបៀននារីភេទក៏ទេដែរ ចំណែកបាឡាត់ស្រុកវិញសាងតែអំពើអាក្រក់ ឃុបឃិតជាមួយថៅកែផាន់ ដែលជាចោរ ឬជនទុច្ចរិត ចុងក្រោយក៏ត្រូវវិនាស ហើយចៅចិត្រក៏ក្លាយជាបុគ្គលជាទុកចិត្ត និងស្រលាញ់រាប់អានពីសំណាក់ថៅកែ កម្មករ ជាពិសេសគឺនាងឃុន នារីតែម្ដង។ បើក្រឡេកមកមើលរឿងរាមកេរ្តិ៍វិញ ក្រុងរាពណ៍អាងអំណាច ប្រើល្បិចខិលខូច ហ៊ានឆក់យកប្រពន្ធជាទីស្រលាញ់របស់គេ ទង្វើនេះប្រាសចាកនឹងធម៌ ទោះបីជាពិភេកហោរា ហាមក៏មិនស្ដាប់ ទីបំផុត នគរលង្ការទាំងមូលក៏ត្រូវវិនាសដោយសារក្រុងរាពណ៍តែម្ដង មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ត្រូវបាត់កូន និងកងទ័ពយ៉ាងច្រើន នេះក៏ដោយសារល្មោភនឹងកាមតណ្ហានេះឯង។
សរុបមក សាងអ្វី ទទួលបានផលនោះ ធ្វើល្អ បានផលល្អ សាងអាក្រក់ ទទួលបាននូវសេចក្ដីវិនាស ហើយនាំឲ្យអាប់ឱនដល់សង្គម រួមទាំងគ្រួសារទៀតផង តួយ៉ាងដូចក្រុងរាពណ៍ជាដើម ប៉ុន្តែបើប្រព្រឹត្តតែអំពើតាមគន្លងធម៌ នោះនឹងធ្វើឲ្យជីវិតជួបតែសុភមង្គល និងភាពរីកចម្រើនតែម្ដង។
យោងតាមការបកស្រាយខាងលើ គេអាចសន្និដ្ឋានបានថា សុភាសិតនេះពិតមានតម្លៃអប់រំយ៉ាងវិសេសវិសាលបំផុតសម្រាប់ដឹកនាំមនុស្សគ្រប់ឲ្យស្គាល់អ្វីល្អ និងអ្វីដែលអាក្រក់។ ក្នុងនាមជាកុលបុត្រកុលធីតាខ្មែរ គួរតែចៀសឲ្យផុតនូវអំពើអបាយមុខទាំងឡាយ ហើយងាកមកមើលចំណុចវិជ្ជមានវិញ ដើម្បីរួមចំណែកកសាងធនធានមនុស្សសម្រាប់ប្រទេសជាតិឲ្យរីកចម្រើន។
|
ថ្ងៃអង្គារ ទី០៨ រោច ខែភទ្របទ ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស.២៥៦២
សៀមរាប ថ្ងៃទី០២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨
ហត្ថលេខា
រស់ វាសនា
|
សូមទាញយកអត្ថបទជាPDF
No comments:
Post a Comment